Restrykcyjne uregulowania prawne w zakresie ochrony środowiska wymuszają na przewoźnikach i kierowcach odpowiedzialność nie tylko za spowodowane szkody na towarze, lecz także w zakresie zanieczyszczenia środowiska i innych szkód w nim wyrządzonych. Na terenie Unii Europejskiej wprowadzane są nowe przepisy związane z ochroną różnorodności biologicznej oraz coraz bardziej surowe wymogi dotyczące zalecanych działań naprawczych. W Polsce zawarte są one w ustawie o odpowiedzialności za szkody w środowisku i ich naprawie, ustawie – prawo ochrony środowiska oraz ustawie o odpadach.

Każda firma, która dopuści się szkody w środowisku zobowiązana jest do przywrócenia go do stanu sprzed szkody, a jest to długi i skomplikowany proces. Aby uchronić się przed odpowiedzialnością za szkody środowiskowe warto rozważyć zakup ubezpieczenia środowiskowego.

Co jest przedmiotem ubezpieczenia?

Ubezpieczenie OCPD chroni przewoźnika drogowego w razie wyrządzenia szkody w przewożonym ładunku, jednak nie obejmuje ochroną szkód środowiskowych. Taką ochronę zapewnia ubezpieczenie Środowiskowe zwane także ubezpieczeniem EIL, (tj. skrót od ang. Environmental Impairment Liability) zapewnia ochronę przed ryzykiem odpowiedzialności za wyrządzenie szkód środowiskowych.

Ubezpieczenia środowiskowe obejmują swym zakresem te aspekty działalności gospodarczej, które niosą za sobą ryzyko powstania skażenia środowiska przyrodniczego. Polisy środowiskowe wychodzą naprzeciw wszystkim możliwym scenariuszom szkód – zarówno nagłym jak i przypadkowym oraz stopniowym.

Sprawca szkody w środowisku jest za nią w pełni odpowiedzialny i ma obowiązek naprawienia jej na własny koszt. Ubezpieczenie chroni interesy przewoźnika i obejmuje ryzyka takie jak np. koszt usunięcia skażonej gleby, odtworzenia różnorodności biologicznej (fauna i flora), oczyszczenia wód gruntowych itp. 

Dla kogo jest to ubezpieczenie?

Ubezpieczenie środowiskowe jest dedykowane wszystkim firmom, niezależnie od tego, czy są to międzynarodowe korporacje, czy małe lub średnie przedsiębiorstwa. Elastyczność ubezpieczeń środowiskowych sprawia, że mogą być one dostosowane do potrzeb różnych sektorów gospodarczych. Z dedykowanych polis korzystają różne grupy klientów:

• producenci – przemysł ciężki, chemiczny, petrochemiczny
• producenci – przemysł spożywczy
• dostawcy energii i gazu
• firmy zajmujące się zarządzaniem odpadami
• firmy prowadzące projekty budowlane
• firmy z branży wodno-kanalizacyjnej, oczyszczalnie ścieków
• firmy zajmujące się zarządzaniem składowiskami
• handel detaliczny, magazyny
• firmy transportowe i logistyczne
• właściciele nieruchomości, deweloperzy i najemcy powierzchni
• firmy specjalizujące się w konsultingu oraz inżynierii środowiska

Dlaczego warto wykupić to ubezpieczenie?

Ubezpieczenie środowiskowe wyróżnia pokrycie kosztów czyszczenia i usunięcia zanieczyszczeń z terenów należących do osób trzecich, jak również kosztów czyszczenia dotyczące terenów własnych. Bardzo istotne jest tez to, że może pokryć również szkody wynikające ze zdarzeń stopniowych (np. powolnego uwalniania zanieczyszczeń do gruntów i zrekompensować koszty związane ze szkodami na gatunkach chronionych oraz przywrócenia naturalnych siedlisk.

Opcjonalnie ubezpieczenie środowiskowe może również pokryć koszty przerw w działalności Ubezpieczonego, szkody wynikłe z transportu, ryzyka związane z pracami kontraktowymi oraz szkody historyczne – to ważne, ponieważ odpowiedzialność może być przypisana jeżeli od emisji czy innego zdarzenia które spowodowało bezpośrednie zagrożenie szkodą w środowisku lub samą szkodę upłynęło nie więcej niż 30 lat.

Zakres ubezpieczenia 

W zakresie ubezpieczenia środowiskowego znajduje się ochrona w wypadku następujących rodzajów szkód: 

• ingerencja w różnorodność biologiczną, np. uszkodzenie rurociągu, które powoduje wyciek oleju na teren rezerwatu przyrody.
• stopniowe zanieczyszczenie, np. Stopniowy wyciek paliwa z podziemnego zbiornika wykryty podczas inspekcji
• przerwa w działalności, np. wyciek oleju ze stacji uzdatniania wody powodujący uszkodzenie aparatury i prowadzący do zawieszenia działalności
• przerwy w prowadzeniu działalności firmy w wyniku działania osób trzecich, np. zbiornik z substancją chemiczną uległ uszkodzeniu i zanieczyścił sąsiednią instalację oraz pobliską rzekę. Zakład został zamknięty, a jego działalność zawieszona, w związku z koniecznością przeprowadzenia prac czyszczenia oraz naprawy.
• koszty czyszczenia terenu osób trzecich, np. w przypadku wycieku oleju z rurociągu na sąsiedni teren
• szkody osobowe, np. podczas pożaru w fabryce wyrządzone zostały szkody wobec sąsiadujących firm i mieszkańców 

Jakie korzyści zapewnia ubezpieczenie środowiskowe?

Wykupienie ubezpieczenia środowiskowego zapewnia następujące korzyści:

1. Zabezpieczenie przed rosnącymi kosztami rekultywacji środowisk

Koszt rekultywacji i odtworzenia różnorodności biologicznej może wynieść nawet kilka milionów złotych.

2. Szybką kalkulację i pokrycie kosztów likwidacji szkody

Należy pamiętać o tym OCP/OCS oraz polisy komunikacyjnej OC nie obejmują szkód w środowisku.

3. Doradztwo w likwidacji szkody środowiskowej

W przypadku szkody wyrządzonej w środowisku naturalnym towarzystwo ubezpieczeniowe przejmie odpowiedzialność za  proces likwidacji. Takie działanie wymaga szybkich decyzji, by nie dopuścić, np. do skażenia gleby, wody, powietrza.

4. Pełne przygotowanie na nagłe zdarzenia

Szkody w środowisku zdarzają się nie tylko w transporcie ADR. Do powstania takiej szkody może przyczynić się też np. nieszczelna cysterna z mlekiem lub innym ładunkiem, paliwo i środki smarne używane w pojeździe mogą się przyczynić do powstania szkody środowiskowej.

Od czego zależy cena ubezpieczenia?

Koszt takiego ubezpieczenia zależy od taryfy ubezpieczyciela, ale jest on relatywnie niewielki. Zależy on oczywiście od wybranego zakresu ubezpieczenia i czasu jego trwania.